حقوق بشر در یك نگاه

4- تا انسانها به كنترل حیات طبیعی محض و خودخواهی های خود نپردازند، تحقق حقوق جهانی بشر میسر نخواهد بود. انسانها باید دریابند كه تعدیل خردمندانه امیال و خواسته ها كه مورد توجه ادیان و حكما و علمای اخلاق قرار گرفته، افسانه ای بی اساس نیست. وضع و تنظیم چنین حقوق های آرمانی برای انسانهایی كه مغز و روان آنان را فقط مدیریت حیات طبیعی محض و گسترش در ابعاد آن توجیه می نماید، شبیه به ساختن كاخی بسیار با شكوه و مجلل در روی قله های كوه های آتشفشان است.

 

5- در بحث از علت و انگیزه حقوق بشر، آزادی عقیده و از میان رفتن فقر و ترس، بالاترین آمال بشر تلقی شده است، در حالی كه این امور وسیله هستند نه هدف. جنبه وسیله ای بودن آزادی ها، منطقی تر از جنبه هدفی بودن آنهاست. ترس و فقر نیز از عوامل مخل ادامه حیات انسانها هستند كه اگر از میان بروند - در واقع - موانع حیات انسانها از میان برداشته می شود. بنابراین، این دو عامل نیز موانع حیات هستند، نه هدف اعلای آن.

 

6- در این اعلامیه، دول عضو متعهد شده اند كه احترام جهانی و رعایت واقعی حقوق بشر و آزادی های اساسی را با همكاری سازمان ملل تأمین كنند.

اگر بگوییم: "با ارزش ترین و سازنده ترین تعهدی كه دولت ها می توانند ببندند، تعهد برای تأمین احترام جهانی و رعایت واقعی حقوق بشر و آزادی های اساسی است"، سخنی به گزاف نگفته ایم. نهایت امر، بایستی دو مسأله را مراعات نمود:

 

الف- آماده كردن عوامل پذیرش حقوق جهانی بشر با قابل هضم ساختن حیثیت و شرف ذاتی انسان.

 

ب- جریانات سیاسی و شخصی و فرهنگی است كه برای هر یك از دولت های عضو وجود دارد، و اختلاف و گاهی تضاد آن جریانات، سبب اختلاف و تضاد دیدگاه متصدیان دولت ها درباره طبیعت و بایستگی ها و شایستگی های انسانی می شود.

بنابراین، بار دیگر بر نیاز شدید به تفاهم در اصول ارزش ها و حیثیت ذاتی انسانی اصرار می ورزیم.

 

با توجه به سرگذشت بشر، نتیجه مهمی كه از مجموعه علل و انگیزه ها در مقدمه اعلامیه جهانی حقوق بشر می توان گرفت، به طور خلاصه چنین است: "بدون آشنایی انسان ها با جان های یكدیگر، محال است حسن تفاهم مشترك واقعی میان آن ها برقرار شود.

 

 

انگیزه های وضع حقوق بشر در اسلام

 

اسلام در ارائه حقوق بشر، مبانی خاص خود را دارد كه با مبانی حقوق جهانی بشر تفاوت های بسیار دارد و بر اساس همین مبانی است كه انگیزه های تدوین حقوق بشر از دیدگاه اسلام با غرب تفاوت های اساسی دارد. برخی از این انگیزه ها عبارت است از:

 

1- اسلام، حیات و مرگ یك انسان را مساوی با حیات و مرگ همه انسانها می داند. یعنی انسانها را از منطقه كمیت ها بالا می برد و در حوزه كیفیت ها مطرح می سازد:(مائده/32).

 

2- ارزش حقیقی نیكی به انسانها در ذات نیكی ها نهفته است. به عبارت روشن تر، انسان باید فقط برای قرب به خدا كار بكند و توقع مزد و پاداش از دیگران نداشته باشد:(انسان/9)

 

3- محبوب ترین انسانها نزد خداوند كسی است كه به انسانهای دیگر سود برساند و هركس باید به یاری دیگران بشتابد، چنان كه در روایات آمده است:

 

اَلخَلقُ كُلُّهم عِیالُ اللّهِ وَ أحَبُّهُم اِلَیهِ اَنفَعَهُم لَهُم - كافی، ج 2، ص 164. -

"مردم همگی مانند عیال (خانواده) خداوند هستند و محبوب ترین آنها نزد خداوند، سودمندترین آنها به مردم است."

 

4- اسلام، انسانها را به عنوان عضو یك خانواده تلقی می كند. رابطه آنها باید بر اساس برادری با یكدیگر باشد.

 

5 - اسلام، انسانها را به چند دسته تقسیم می كند، ولی در عین حال برای همه آنها یك سلسله حقوق مشترك در نظر می گیرد كه عبارتند از :

 

الف - حق حیات

ب - حق كرامت ذاتی

ج - حق كار و فعالیت

د - حق تعلیم و تربیت

ه - حق آزادی

6- برای رشد و تكامل واقعی انسانها، عامل ماورای طبیعی الهی ضرورت دارد و این مسأله نیز در اسلام مورد توجه قرار گرفته است.

تعداد بازدید: ۲۳۶۰۰

فرم تماس

آدرس:

فلکه دوم صادقیه - بلوار آیت الله کاشانی - خ حسن آباد - کوچه 4 - پلاک 22 - ایران - تهران

کد پستی: 1481843465
مرکز فروش آثار:
ایمیل: info@ostad-jafari.com
تلفن ثابت: +9821 44091042 +9821 44005453
نمابر: +9821 44070200
حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به موسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری است
توسعه و پشتیبانی فنی شرکت توسعه همراه افزار ایرانیان