كتاب تعاون الدين والعم، دربردارندة آراء استاد محمدتقي جعفري است كه پيرامون تاريخ دين و تاريخ علم به نگارش درآمده است. ايشان با رويكردي تاريخي ـ محتوايي، اثبات مي­كند كه ميان علم واقعي و دين واقعي هيچ­گونه منافاتي وجود ندارد، چرا كه هر دو به تباري از اصالت تعلق دارند كه ريشه در فطرت بشري و پايه در بنيادهاي وجوديِ هستي و انسان دارد.

با توجه به زمان نگارش اين اثر كه در دوران جواني محمدتقي جعفري صورت گرفته، مي­توان ديدگاه وي را، نقد و بررسي انديشه­هاي علم­گراياني دانست كه با اتكا به رشد صنعتي قرن بيستم، گمان مي­كردند دين فاقد كاركردهاي اجتماعي و عملي است، اما تاريخ دين و تاريخ علم از چشم­اندازي كه بنيادهاي فرهنگيِ پايدار اثبات مي­كند، حكايت از پيوندِ ساختاريِ اين دو هويت دارد و در حقيقت، از ديدگاه نويسنده، علم گوهري است در صدف دين و دين گوهري است در صدفِ علمِ نوراني. اين دو با هم تعامل دارند، بدون اين­كه عرصه را براي يكديگر تنگ كنند. اين حقيقت، از لابلاي صفحات تاريخ، خواندني­تر از صفحات كتاب­هايي است كه نويسندگان آنها، چشم بر تاريخ بسته­اند و از ماهيتِ تاريخيِ دين سخني به ميان نمي­آورند.