در گردونه اجتماع

4- دین: با التزام به دین، انسان از "گرویدن تكاملی الهی" برخوردار می شود و احساس وحدت عالی با هم نوعان خود می كند. با التزام به دین و تصفیه درون از رذایل و آلودگی های اخلاقی، انسان ها می توانند لذایذ و آلام یكدیگر را دریافت كنند و به مقام وحدت اعلای جان ها نایل آیند. از نظر دین، انسان ها از دوازده نوع اتحاد برخوردارند كه زمینه ساز وحدت عالی آن هاست. این وحدت ها عبارتند از:

1- اتحاد و تساوی در ارتباط با خالق: همه انسان ها مخلوق خدایی واحد هستند. (روم/40).

2- اتحاد در حكمت الهی كه انسان ها را برای عبودیت آفرید. (ذاریات/56)

3- اتحاد و تساوی انسان ها در شایستگی دمیده شدن روح الهی در همه آن ها. (سجده/9)

4- اتحاد در ماده خلقت: همه انسان ها از خاك آفریده شده اند. (حجر/26)

5- اتحاد در آغاز خلقت: همه انسان ها از یك پدر و مادر آفریده شده اند. (نساء/1)

6- اتحاد در كرامت ذاتی: خداوند انسان ها را به گونه ای آفریده كه دارای كرامت ذاتی هستند. (اسراء/70)

7- اتحاد انسان ها در تحصیل كرامت ارزشی: انسان ها می توانند به وسیله تقوا از كرامت اكتسابی برخوردار شوند. (حجرات/13)

8- اتحاد در ماهیت و مختصات انسانی: انسان ها از ماهیت مشتركی چون عقل و وجدان و... برخوردارند. (قیامت/2)

9. اتحاد در هدف گیری های طبیعی: هدف هایی كه انسان ها در زندگی خود دنبال می كنند، یا مربوط به حیات طبیعی آنان است و یا مربوط به حیات مطلوبشان كه محور اصلی هر دو نوع حیات، صیانت ذات است.

10- اتحاد در اصول ادیان الهی: اصول همه ادیان الهی بر مبنای فطرت است. ادیان الهی دارای مشتركات بسیاری هستند.

11- اتحاد در كاشته شدن بذر معرفت در درون انسان ها. (بقره/31)

12- اتحاد در برابری حقوق طبیعی و وصفی و هر قانونی كه برای تنظیم زندگی طبیعی و حیات معقول انسان ها ضرورت دارد. برای نیل انسان ها به مقام وحدت باید به زمینه هایی كه موجب تحقق آن می شود، توجه داشت. اصول و دریافت های مشترك مربوط به دو قلمرو انسان و جهان كه در بالا به آن ها اشاره شد، از مهم ترین زمینه های تحصیل چنین وحدتی هستند.

علاوه بر این، باید به سه مسأله مهم زیر نیز توجه داشت:

1- معلومات انسان ها را باید به حدی بالا برد كه معنای وحدت عالی را درك كنند. متأسفانه در راه وحدت عالی ارواح انسان ها تاكنون گام هایی ابتدایی برداشته شده است.

2- باید به انسان ها تعلیم داد كه هر چند زمینه این وحدت عالی در نهاد انسان ها قرار دارد، ولی به فعلیت رسیدن آن نیاز به رهایی از خود طبیعی و ورود به حیات معقول را دارد كه با تخلق به اخلاق الله و تأدب به آداب الله فراهم می آید.

3- انواع هنرها در تحقق این احساس شریف نقش دارند. هنر شعری نیز در تحریك این بعد، وظیفه مهمی را برعهده دارد. اگر هنرمندان متعهد در این مسیر تكاپو و تلاش كنند، نه تنها هنر جهش با ارزشی پیدا خواهد كرد، بلكه موجب تكامل مسائل اجتماعی و سیاسی نیز خواهد شد.